Wil jij iets veranderen in je organisatie? Weet je wat er moet gebeuren en wat anderen moeten gaan doen? Maar krijg je het er niet door? In dit boek gaan we er van uit dat organisatieverandering minder gebaat is bij degelijk onderzoek en overtuigingskracht en meer bij het vermogen om dat onderzoek met de juiste mensen te verrichten. Als je het onderzoek met in plaats van voor hen inricht, zal je met groepen moeten kunnen werken. Niet alleen met wat in een groep openlijk wordt uitgesproken, maar ook met de onderstroom: datgene wat men er écht van vindt en wat men soms alleen in de wandelgangen met elkaar deelt. Dit boek gaat over het naar boven halen van de onderstroom als je mensen bij organisatieverandering betrekt. Hoe je de spanning in een groep zodanig kunt managen dat het voldoende veilig is, zonder dat het werken aan de lastige verschillen wordt vermeden. Hoe je voorkomt dat wat openlijk wordt uitgesproken niet strookt met wat men er eigenlijk van vindt, waardoor het plezier in en de effectiviteit van de samenwerking vermindert. Hoe je eraan bijdraagt dat beslissingen genomen worden die ook worden uitgevoerd, omdat mensen zeggen wat ze ervaren en gaan doen wat ze gezegd hebben. De onderstroom boven behandelt hoe je daar als begeleider en als procesconsultant een bijdrage aan kunt leveren. Als begeleider help je de groep om de verschillende ideeën over het vraagstuk en mogelijke oplossingen uitgesproken te krijgen. Als procesconsultant ondersteun je de groep om datgene wat men tijdens het overleg ervaart te onderkennen, te begrijpen en met elkaar te delen. Tenslotte staan we stil bij organisatieontwerpprincipes die het mensen al dan niet mogelijk maken om de spanningen die hun werk met zich meebrengt het hoofd te bieden. Zo wordt belemmerd dat we mensen helpen om zinvolle beslissingen te nemen. Jan Piet van Deene werkt vanuit IOD als consultant, trainer en coach voor een verscheidenheid aan organisaties in Europa. Dat doet hij op het raakvlak van persoonlijke- en organisatieontwikkeling. Hij ontwikkelde afgelopen decennia een praktijktheorie over het werken met de onderstroom en publiceerde daarover meerdere artikelen.

Is het nog mogelijk een strategie te ontwikkelen in een onvoorspelbare wereld? Naarmate de bedrijfsomgeving turbulenter wordt, lijkt het nut van strategische plannen af te nemen. Traditionele benaderingen van strategievorming hebben de afgelopen jaren dan ook sterk aan relevantie ingeboet. Wat morgen brengt weet niemand. Toch blijkt dat succesvolle organisaties nog altijd plannen maken en strategisch handelen. Niet alleen op de korte termijn. Sterker nog: naarmate de omgeving turbulenter wordt, kijken zij verder vooruit. Bijvoorbeeld welke maatschappelijke waarde zij op lange termijn willen realiseren. Er is geen sprake van het einde van strategie, wel van de opkomst van een nieuwe vorm van strategie: een wendbare strategie. Dit boek introduceert het nieuwe concept wendbare strategie om het fenomeen van het naast elkaar bestaan van de korte termijn- met de lange termijnstrategie te verklaren. Door zes principes van wendbare strategie te volgen, zijn organisaties in staat om te gaan met een dynamische bedrijfsomgeving. Het helpt hen koers te houden en flexibel te blijven. Het fenomeen wendbare strategie wordt geïllustreerd in een aantal bedrijfscases. In combinatie met een grootschalig onderzoek geeft dit boek een diepgaand overzicht van de stand van zaken van het denken over strategie in het Nederlandse bedrijfsleven.

Geïnspireerd door zijn ervaringen in Amerika richtte Peter Ottens Youth Empowerment Through Sports (YETS) op. Deze stichting helpt kwetsbare jongeren in hun vorming zodat ze een volwaardige rol in de maatschappij kunnen vervullen. YETS biedt jongeren een nieuwe en veilige omgeving, waarin samen gebasketbald wordt, samen wordt gegeten en samen huiswerk wordt gemaakt. Het is een omgeving waarin jongeren onvoorwaardelijk worden geaccepteerd en zij hun kwetsbaarheid mogen laten zien. Zo brengt YETS échte verandering bij jongeren teweeg. Met dank aan de openheid van de jongeren en hun coaches die hun verhalen wilden delen, verdiept Gedragsverandering vanuit kwetsbaarheid op de aanpak van YETS. Wat maakt dat deze aanpak werkt? Hoe worden jongeren succesvol naar ander gedrag begeleid? Om deze vragen te kunnen beantwoorden, hebben adviseurs van TEN HAVE Change Management vanuit een veranderkundig en sociaalpsychologisch perspectief naar de aanpak gekeken. Gedragsverandering vanuit kwetsbaarheid legt de verbinding tussen het veranderverhaal van jongeren, de sociale psychologie en (gedrags)verandering in organisaties. Vier topcoaches uit de sport voegen daar elk hun eigen visie aan toe. ‘Het spreekt me aan dat het YETS-programma zich nadrukkelijk richt op het bijbrengen van normen en waarden, op het aanbieden van structuur en discipline. Op het basketbalveld, in hoe je het op school doet, in hoe je bijdraagt aan de maatschappij.’ – Louis van Gaal

Artificial Intelligence (AI) houdt zich bezig met het creëren van computersystemen die taken kunnen volbrengen waarvoor normaal gesproken menselijke intelligentie is vereist. Hoe gaan organisaties met AI om? Lauren Waardenburg, Marleen Huysman en Marlous Agterberg beschrijven hoe acht grote en hoofdzakelijk Nederlandse organisaties omgaan met het implementeren van AI. Ze besteden aandacht aan de uitdagingen die organisaties tegenkomen bij het managen van AI in de praktijk. Op basis van de praktijkvoorbeelden die ze hebben onderzocht, hebben ze vier kernaspecten ontwikkeld voor het S.L.I.M. managen van AI: Socio-technische veranderprocessen Lokaal inzicht Interdisciplinaire kennis Moreel bewustzijn. Ze bieden hiermee handvatten aan organisaties en moedigen ze aan om zich niet alleen bezig te houden met de introductie van AI, maar zich ook te allen tijde af te vragen of dit wel S.L.I.M. gebeurt. Het boek Het S.L.I.M. managen van AI in de praktijk richt zich op een breed publiek van diegenen die betrokken zijn bij de ontwikkeling, implementatie en het gebruik van AI. In het boek staat een holistisch perspectief centraal. De auteurs gaan in op de vele uitdagingen die er rondom AI zijn: organiseren voor data, het testen en valideren, het creëren van bruggen en de veranderingen in werk. De kern van het boek bestaat uit praktijkvoorbeelden. De auteurs bieden hiermee een uniek perspectief op wat de introductie van AI in de praktijk voor organisaties betekent. Ze geven antwoord op vragen als: Hoe kom ik aan data? Wanneer is een systeem goed genoeg om daadwerkelijk taken over te gaan nemen? En hoe kunnen mensen worden voorbereid op het werken met AI? De vier centrale aanbevelingen voor het managen van AI geven de lezer een unieke mogelijkheid om dit binnen de eigen organisatie vorm te geven.

'Ontwerpen is een activiteit die tot doel heeft het verbeeldenvan een in de denkwereld van de ontwerper nogniet bestaande, innovatieve oplossing voor een gesteldprobleem'. Bovenstaande definitie van de beroemde managementdenkerGary Hamel staat centraal in dit werkboek designthinking. Marguerithe de Man ontdekte in haar werk alsopleider bij Sioo dat heel veel veranderaars, zonder het zote noemen, zich met ontwerpen bezig houden.Ontwerpen is leuk, maar wordt ook als lastig gezien. Omdatvraagstukken waar organisaties mee worstelen in complexiteittoenemen, is de verwachting dat het ontwerpproces dekomende jaren sterk belangrijker gaat worden. Het 'kunnenontwerpen' wordt een basisvaardigheid waar veranderaarsover moeten kunnen beschikken om succesvol te zijn.In dit boek wordt het ontwerpproces uit de doekengedaan. Wanneer is een ontwerp een goed ontwerp, wat tedoen als je vastloopt in een proces? Hoe ontwikkel je eenconcept? Het doel van het boek is de ontwerper in jezelfte ontdekken. Daartoe bevat het boek veel praktische tips.Het resultaat zal zijn dat de organisatie, het team en de veranderaarzelf, betere prestaties gaan leveren. De ontwerpfactorals motor voor een geslaagde verandering!

Het Schone. We kennen het allemaal, we kunnen het niet pakken, moeilijk onder woorden brengen, maar als het er is dan weet je dat door te voelen. Zoals het Ware in je hoofd zit met soms krakende puzzels, redeneringen en overwegingen. Zoals het Goede in je hart zit waardoor je je een beter mens voelt als je het Goede doet. Zo zit het Schone in je ademhaling en in je buik. De uitdrukking adembenemend schoon verwijst daar al naar. Ondanks dat over het Ware en het Goede veel gesproken en gepubliceerd wordt regeert de onmacht op vele plaatsen in onze postmoderne, neoliberale samenleving met haar grote maatschappelijke, economische en ecologisch moeilijk op te lossen vraagstukken. Organisaties opereren dus in een samenleving waarin veel lelijks en veel leed is, en organiseren dit zelf ook. Niet omdat iemand dat zo wil, maar omdat het een gevolg is van de gemaakte keuzes en van ons handelen. In dit boek staan we stil bij het Schone. Is het Schone het nieuwe goud? Is het een deel van een oplossing of antwoord op de hedendaagse problemen en vraagstukken in organisaties? Wat is het Schone in organiseren en begeleiden? Wat is het unieke ervan? Is alleen het Schone voldoende? Is het überhaupt maakbaar? Jesse Segers en Marguerithe de Man zijn met een flinke groep auteurs tot 32 bespiegelingen over het Schone gekomen, met aan het slot een polyfonisch manifest dat de professional uitnodigt om het Schone een grotere bewustere plek te geven in zijn of haar praktijk.

De top van organisaties ligt onder een vergrootglas. Of het nou om bedrijfsschandalen, een economische crisis of juist snel groeiende organisaties zoals start-ups gaat: van de bestuurders en managers wordt veel gevraagd. Dit heeft een grote invloed op de manier van samenwerken en de groepsdynamica binnen directieteams. De behoefte aan teamcoaching neemt daardoor toe. Executive teamcoaches worden steeds vaker gevraagd om directies te ondersteunen en een bijdrage te leveren aan de kwaliteit van de samenwerking en de effectiviteit van het team. Dit boekt biedt een leidraad voor de ervaren teamcoach die werkt met directieteams en teams in het senior management. Vanuit een theoretisch kader bevat het praktische handreikingen en werkvormen. Interventies in de directiekamer is gebaseerd op de eigen praktijktheorie van vier executive teamcoaches met jarenlange ervaring in verschillende organisaties. Zij hebben hun ervaringen en ideeën gebundeld, als inspiratie voor collega teamcoaches en om te reflecteren op het eigen handelen. Ook voor directie- en teamleden zelf biedt dit boek veel inzichten. Het belangrijkste instrument van een teamcoach is zichzelf. Iedere teamcoach heeft een eigen stijl en aanpak zonder dat dit iets zegt over de effectiviteit van het (teamcoaching) proces. Dit boek schrijft geen specifieke stijl of aanpak voor, maar heeft juist als doel om de teamcoach te faciliteren in de ontwikkeling van een persoonlijke benadering. Het boek draagt bij aan de verdere ontwikkeling van het prachtige vakgebied dat coaching is. Dit praktijkboek vervangt een rijtje managementboeken in mijn kast. Het brengt een in de praktijk bewezen en aan den lijve ondervonden methodiek gecombineerd met interventies die teamleden op persoonlijk vlak laten reflecteren op hun eigen leiderschap en op de onderlinge dynamiek in de samenwerking. (Edwin Huizing, directeur Hivos).

Is het nog mogelijk een strategie te ontwikkelen in een onvoorspelbare wereld? Naarmate de bedrijfsomgeving turbulenter wordt, lijkt het nut van strategische plannen af te nemen. Traditionele benaderingen van strategievorming hebben de afgelopen jaren dan ook sterk aan relevantie ingeboet. Wat morgen brengt weet niemand. Toch blijkt dat succesvolle organisaties nog altijd plannen maken en strategisch handelen. Niet alleen op de korte termijn. Sterker nog: naarmate de omgeving turbulenter wordt, kijken zij verder vooruit. Bijvoorbeeld welke maatschappelijke waarde zij op lange termijn willen realiseren. Er is geen sprake van het einde van strategie, wel van de opkomst van een nieuwe vorm van strategie: een wendbare strategie. Dit boek introduceert het nieuwe concept wendbare strategie om het fenomeen van het naast elkaar bestaan van de korte termijn- met de lange termijnstrategie te verklaren. Door zes principes van wendbare strategie te volgen, zijn organisaties in staat om te gaan met een dynamische bedrijfsomgeving. Het helpt hen koers te houden en flexibel te blijven. Het fenomeen wendbare strategie wordt geïllustreerd in een aantal bedrijfscases. In combinatie met een grootschalig onderzoek geeft dit boek een diepgaand overzicht van de stand van zaken van het denken over strategie in het Nederlandse bedrijfsleven.

Veel corporates zijn op zoek naar manieren om hun (markt)positie te versterken. Ze zien dat startups in staat zijn sneller dan zijzelf kansen te vertalen in nieuwe producten en diensten. Juist daarom zoeken corporates voor groei steeds vaker samenwerking met startups. Omgekeerd hebben ook startups baat bij samenwerking met corporates, want zij bieden hen toegang tot voor hen relevante markten, kennis, netwerken en reputatie. Corporates en startups verschillen van elkaar in omvang, en natuurlijk in cultuur en organisatie. Juist door deze verschillen kunnen ze veel voor elkaar betekenen. Echter, zo'n samenwerking moet wel goed georganiseerd worden. Gezamenlijke strategische doelen, operationele complementariteit en de wil om samen te werken blijken dan belangrijk. Maar hoe geef je die samenwerking in de praktijk vorm? Hoe vind je elkaar überhaupt in die zee van kansen? Hoe kom je tot de juiste keuze als het gaat om de vorm van samenwerken? Hoe zorg je ervoor dat je leert van de samenwerking? En kun je ook gezamenlijk leren als corporate en startup? Aan de hand van inspirerende praktijkverhalen brengen de auteurs de best practices en de onverwachte effecten in kaart van de samenwerking tussen negen startups en evenzovele bekende (Nederlandse) corporates. Managers van corporates en startupondernemers vertellen openhartig over de wijze van aanpak en hun ervaringen. Het boek bevat daarnaast lessen hoe ondernemers effectief van deze nieuwe strategie gebruik kunnen maken.